İSTANBUL - Gezi Parkı direnişi, tıpkı Tahrir Meydanı ve Atina'daki eylemlerde olduğu gibi sosyal medya üzerinden geniş kitlelere ulaştı. Parktan çıkan hareketin ortak talepleri arasında 'internete erişim hakkı'nın, temel bir insan hakkı olarak kabul edilmesi de öne çıkıyor. Sosyal medya burada 'Demokrasinin olmazsa olmaz araçlarından biri' olarak görülüyor. Dolayısıyla alanlarda haberleşmek için birçok farklı sistem kullanılıyor. Ayrıca parkın 'teknoloji uzmanları' bir haftadır internet veya sosyal medyaya erişimin engellenmesi durumunda kullanılabilecek sistemler üzerinde çalışıyor.
ŞU ANDA PARK NASIL HABERLEŞİYOR?
- Twitter ve Facebook gibi sosyal medya servisleri haber yaymak için kullanılıyor. Twitter'da çeşitli etiketler (hashtag) kullanılıyor, örneğin parkta düzenlenen atölyeler için kullanılan etiket #geziatolye
- Bilgi kirliliğini engellemek için çeşitli teyit mekanizmaları kuruluyor. Örneğin Koç Üniversitesi öğrencilerinin kurduğu Gezitweet.com üzerinden, grubun 'güvenilir' olarak belirlediği kaynakların Twitter akışları takip edilebilir. Bu tweet'ler Beşiktaş , Taksim, Gümüşsuyu, İzmir ve Ankara olarak gruplanmış.
- Grup emailleri: Yahoo ve Google gibi kapalı email grupları üzerinden haberleşiliyor. Bu gruplardan bazılarına sadece mevcut üyelerin önerisiyle yeni üye ekleniyor.
- WhatsApp grupları: İnternet bağlantılı akıllı telefonlara yüklenebilen WhatsApp uygulaması üzerinden maksimum 30 kişilik gruplar iletişim kurabiliyor. Ayrıca Twitter yoğunluktan kilitlenirse WhatsApp veya kısa mesajla (SMS) yurtdışından tanıdıklara ulaşılarak Twitter'dan bilgi geçmeleri sağlanıyor...
- Ustream, livestream, canlı youtube gibi servisler sayesinde telefon kamerasıyla internetten canlı yayın yapılabiliyor. Buna 'yurttaş televizyonculuğu' veya 'yurttaş gazeteciliği' de deniyor...
- Zello: Akıllı telefonlara yüklenebilen aplikasyon üzerinden bir kanal açılarak telefon telsiz gibi kullanılabiliyor. Ayrıca GSM operatörlerinin taksiciler tarafından sıklıkla kullanılan bas-konuş sistemleri de mevcut.
- Google haritalardan açık sağlık ocakları, telefon şarj noktaları, sığınaklar, wi-fi noktaları ve açık eczaneler gibi birçok bilgi güncelleniyor...
ERİŞİM ENGELLENİRSE NE YAPILACAK?
İnternete erişim engellenirse: Cep telefonlarından (3G/Edge), evden kablolu ya da kablosuz internete (wi-fi) giriş engellenirse, modem ile yurtdışında bir bağlantı numarası arayarak internete bağlanmak mümkün. Bu servisi 'Telecomix' sağlıyor, daha önce Mısır'da da Yunanistan'da da kullanıldı. Sistem şöyle işliyor: Aynı internetin ilk günlerinde olduğu gibi, modem ile yurtdışından bir numara aranıyor. Kullanılabilecek üç hat: +46850009990 +492317299993 ve +4953160941030, uluslararası arama ücreti ödeniyor. Kullanıcı adı (telecomix) ve şifre (telecomix) girilerek internet bağlantısı sağlanıyor. Yoğunluk olursa bu numaralar meşgul çıkabilir, başka güncel bağlantı numaraları bulmak için Twitter üzerinden 'Telecomix dialup' kelimelerini aratabilirsiniz.
Twitter, Facebook gibi sosyal medya sitelerine erişim engellenirse: Akıllı telefon ve bilgisayarlara VPN kurarak bağlantı sağlanılabilir. Spotflux ve OpenVPN gibi VPN programları erişimi engellenmiş tüm sitelere bağlanma imkanı sağlıyor. VPN, bağlantıyı yurtdışına taşıyor ve oradan Türkiye 'ye 'tünel' yaparak girmenizi sağlıyor.
Ayrıca: İnternet erişimi kesildiği vakitlerde dahi telekom üzerinden kısa mesajla (SMS) binlerce kişilik iletişim ağları kurmak mümkün. Gezi Parkı için de benzer bir sistem geliştirilmiş, gerekirse aktif hale getirilecek.
ARINÇ'A ZELLO TEPKİSİ
Parktan Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç’ın Zello aplikasyonunu 'yasadışı örgütlere' mal etmesine de tepki var. Teknoloji uzmanları, Arınç'ın iddialarına şöyle cevap veriyor: ''Basında Bülent Arınç'ın 'bas konuş organizasyonu' olarak adlandırıdğı 'Zello', Twitter ve benzeri internet uygulamalarından farksız bir teknolojidir. Zira Turkcell'in taksiciler tarafından yoğunlukla kullanılan bir bas konuş servisi de vardır. Herkesin kullanımına açık olan ve doğrudan iletişim kurmayı sağlayan internet tabanlı teknolojiler, aynı Twitter ve Facebook gibi sosyal araçlardır.''
